Nyaruguru : Kwibumbira mu matsinda byatumye biteza imbere.

Nyaruguru  :  Kwibumbira  mu matsinda  byatumye   biteza imbere.

Bamwe  mu batuye  mu karere  ka  Nyaruguru  mu murenge wa Ngoma n'uwa  Ngera,  bavuga  ko ubu bashoboye  kwiteza  imbere  babikesha  amatsinda (Self  help Group)  yashinzwe  n'umuryango w'ivugabutumwa AEE  Rwanda  muri  aka  karere.

 Mu muhango  wo kumurika   ibyagezweho mu mushinga  SEAD (Sustainable Economic  and Agricultural Development) ushyirwa  mu bikorwa  n' AEE Rwanda ku nkunga  ya Tearfund  wabereye  muri  aka karere  ka Nyaruguru , kuri uyu wa kane tariki ya 24 werurwe 2022  abagize  amatsinda  bagaragaje  ibyo bagezeho  mu bikorwa  bakorera  mu matsinda  yabo byiganjemo  iby'ubuhinzi.

Niyindebera  Jean Damascene  umukorerabushake  ukurikirana  amatsinda mu murenge wa Ngoma muri aka karere, avuga  ko  amatsinda  yashinzwe  n'uyu muryango  yabagiriye  akamaro,  kuko yatumye  abaturage  bamenya  kwiteza  imbere, babikesha  ubuhinzi  ndetse no kwizigama.

Niyindeba  avuga  kuri ubu basigaye  beza  ndetse  bakaba  baranashoboye  kwitinyuka cyane  nk'abagore  ngo  kuko babonye umwanya wo kugaragaza  icyo bashoboye. Ati '' Amatsinda yagiye  ashaka  umulima  bakawugura  cyangwa bakawukodesha, bagashaka  igihingwa  kimwe cyatoranyijwe  bahinga  hari abahinga  urutoki, hari abahinga imbuto, abakora  ubukorikori  ndetse n'imyuga  nko kudoda ,  biterwa  n'icyo itsinda  ryahisemo  guhinga.''

Bimwe  mu byo  amatsinda  yagezeho.

uyu mukorerabushake  ngo  asanga  byarangize  umumaro  bakanamenya  no kwizigama. Ati''amatsinda yatumye abantu bitinyuka  cyane cyane  abagore , tugira  umunsi  wo  kuyobora umuntu wese akagerwaho  ayobora ubwo rero byatumye  bigirira  icyizere  baratinyuka  baravuga, ikindi ubu nta  muntu  utizigamira muri SACCO kuko batwigishije  ko umuntu atizigama  ibyasagutse  ahubwo ko kwizigama ari nko kwigomwa''.

Madame  Lorna uhuza Tearfund ku rwego  rw'isi na Guverinoma  ya Ecosse  yishimiye  ko  abanyamatsinda  bashyize  mu bikorwa  ibyavuye  mu mahugurwa , yatanzwe  n'umushinga bikabafasha  kwiteza imbere.Yavuze  ko ajyanye amafoto n'amakuru meza kandi ko nagera iwabo mu Bwongereza , azabereka kandi akababwira ibyiza yabonye nabo bakigira ku bikorwa n'abanyamatsinda.

Madame  Lorna  uhuza Tearfund ku rwego  rw'isi na Guverinoma ya Ecosse yashimiye  abagore  kuba  barashoboye kwitinyuka  bagafatan

ya  n'abagabo  babo guteza imbere umuryango.

Yakomeje kandi  avuga ko AEE na Tearfund ibyo bakoze ari nk'agatonyanga ahubwo ko abagize aya matsinda bakoze  byinshi ntagereranywa, ndetse abasabira umugisha ngo baguke  batere imbere. Ati'' Ndashima  abagore batinyutse bakaba  babasha  guhagarara bemye, bakavuga ibyagezweho  kandi bagafatanya n'abagabo  babo kwiyubakira umuryango''.

Iki gikorwa  cyanitabiriwe na  Prof. Munyaneza  Omar na Uwingabe  Solange abadepite  bari baje gusura  akarere ka Nyaruguru . Prof Munyaneza akaba yarashimye iyagezweho , avuga ko bari bazanywe  no kureba  imibereho y'abaturage  n'iterambere ryabo,  ariko bakaba barabonye  ko abakorana  na AEE bamaze  kugera  ku rwego rushimishije ,dore  ko  ubu  abayarimo batinyutse gukorana  n'ibigo  by'imari  aho bose bakorana na SACCO.b

Umushinga  wo  guhugura  amatsinda no kuyashinga watangiye  mu ukwakira 2017, ukaba uteganijwe  gusozwa mu mpera  z'uku kwezi  kwa  werurwe 2022. Mu karere ka Nyaruguru hakaba habarizwa amatsinda 400 yo kwiteza imbere , umurenge wa Ngera ufite amatsinda 194  naho uwa Ngoma ukagira 206 yose  akaba agizwe  n'abantu bakabakaba 8000 aho abagera  kuri  75% ari abagore.

Ibi  ni bimwe  mu byo amatsinda  yagezeho aho bahinga  ibihingwa bitandukanye.

UWAMBAYINEMA  Marie Jeanne/heza.rw